Siku mwisho, de laatste dag…

Vandaag dus de laatste werkdag voor ons in Sengerema  Hospital. Morgen vertrekken Jacobus, Erik en ik richting Kampala, Uganda om daar weer het vliegtuig naar Nederland te nemen. We zullen morgenavond overnachten in Bukoba, de volgende dag brengen we de auto terug naar Jesse, Erik’s zwager in Kampala.

Marlieke blijft, zoals gepland, nog enkele weken in Tanzania en vertrekt volgende week naar het ziekenhuis in Biharamulo, waar zij ook als coassistent heeft gewerkt.

Vanochtend hebben we een patiënt geopereerd die al meer dan anderhalf jaar (!) opgenomen ligt met een beenmergontsteking van zijn rechter dijbeen en –heup als gevolg van tuberculose. Het dijbeen is gebroken en gedeformeerd, het heupgewricht zit volledig vast en de infectie blijft aanwezig. Omdat er geen hoop is op herstel van dit niet-functionele been is besloten om het been vanaf het heupgewricht te amputeren. De patiënt is het hier overigens volledig  mee eens , hij verzocht al maanden geleden tot amputatie, omdat hij beseft dat hij anders het ziekenhuis niet meer uitkomt. Erik en ik hebben de amputatie uitgevoerd, nadat we ons er van vergewist hadden dat er voldoende bloed voor hem zou zijn. Hiervoor is, tegen de gewoonte in, bloed besteld vanuit het Burgando ziekenhuis in Mwanza.

Zoals gezegd is het niet de gewoonte om zomaar voor patiënten bloed van de bloedbank beschikbaar te hebben.  Sengerema Hospital heeft een eigen bloedbank, maar hanteert strikte voorwaarden om er voor te zorgen dat er voldoende bloed op voorraad blijft vanuit donoren: Iedere patiënt , die bloed nodig heeft, krijgt in principe alleen een bloedtransfusie wanneer familieleden bereid zijn de bloedvoorraad aan te vullen door zelf bloed te doneren aan de bloedbank. Dit levert vooral problemen op bij patiënten die geen familie hebben of geen contact meer met familieleden onderhouden.

We hebben niet alle patiënten kunnen opereren die ons aangeboden werden. Dat is ook onmogelijk, want elke dag bieden zich weer nieuwe patiënten aan via de outpatient clinic of de wards. Een aantal zal geopereerd moeten worden door Marie José of door de (assistant) medical officers. Anderen zullen moeten wachten op een volgende uitzending.

Vandaag toch weer twee primeurs: Marlieke heeft een buikoperatie verricht (onder supervisie van Erik) bij een patient met een gesteeldraaide dikke darm (sigmoidvolvulus) die inmiddels zwart was. Ze heeft een sigmoidresectie verricht met aanleggen van een colostoma. Vervolgens heeft Jacobus Erik geassisteerd bij een jongetje met een dijbeenfractuur, waarvoor K-draadfixatie en aanleggen bovenbeensgips.

Daarmee is definitief een einde gekomen aan ons werk hier. Vanavond komen de coassistenten langs  om afscheid van ons te nemen. Morgen maken we nog een rondje in het ziekenhuis ,laatste inspectie van de patiënten en afscheid van het personeel. Daarna in de auto naar Kampala.

Misschien morgen nog een blog(je).

Ik wil alvast iedereen bedanken voor de vele reacties die we mochten ontvangen op de blog en via de mail. Veel mensen hebben berichtjes gestuurd, die ik helaas lang niet altijd kon beantwoorden. Bij deze nogmaals dank voor jullie ondersteuning en tot ziens in Nederland!

Groeten van ons allemaal,

Marlieke, Jacobus, Erik en Ton